دوزینگ پمپ ها از سری پمپ های جابجایی مثبت هستند که میزان دقیقی از مواد شیمیایی را در فشار خاصی تزریق می کنند. دوزینگ پمپ ها معمولا در دبی های پایین، فشارهای بالا، زمانیکه نیاز به دز مشخصی از مواد شیمیایی در سیالات، صنایع غذایی و دارویی و … کاربرد دارند. دبی در این پمپ ها بصورت دستی و اتوماتیک قابل تنظیم است. بطور عمومی وظیفه انتقال نیرو یا در واقع محرکه دوزینگ پمپ ها می تواند الکتروموتور ها (برق ac و dc)، نیروی الکترومغناطیس (سلونوئید ها) و موتور های پنوماتیکی و هیدرولیکی باشد.مکانیزم عملکرد در این پمپ ها به این صورت است که حرکت دورانی الکتروموتور باعث چرخاندن میلنگ شده و این نیرو باعث حرکت رفت و برگشتی پیستون گردیده در نتیجه زمانیکه پیستون رو به جلو حرکت می کند باعث تراکم و در زمان بازگشت باعث انبساط می شود در این مرحله ما می توانیم با تغییر طول موثر کورس یا تغییر سرعت کورس، دبی را تنظیم کنیم. دوزینگ پمپ ها بوسیله یک پیچ، بصورت دستی قابلیت تنظیم را دارا می باشند یا یک عملگر الکترونیکی یا پنوماتیکی می تواند سیگنالی را که از سیستم دریافت می کند، دبی خروجی دوزینگ را تنظیم کند.
محفظه پمپ یا هد دوزینگ ها با توجه به ویژگی های سیالات همچون خورندگی، دما، ویسکوزیته سیال و … از جنس های استنلس استیل 316، تفلون (PVC)، کانیار (PVDF)، پروپلین (PP)، پرو اتیلین (PE) ساخته می شوند.
در دوزینگ پمپ ها تغییرات فشار تاثیر زیادی بر روی دبی ندارد که این مورد بر خلاف پمپ های سانترفیوژ می باشد. در منحنی دبی و فشار زیر تفاوت دوزینگ پمپ ها و پمپ های سانترفیوژ قابل مشاهده است.
اغلب دوزینگ های بزرگ دبی بیش از 9500 لیتر در ساعت تولید نمی کنند همچنین محدوده فشار در آنها از 0 تا 2000 بار می باشد که البته با توجه به نیاز مصرف کنندگان بعضی از سازندگان، با فشارهای بالاتر هم تولید کرده اند.
دورینگ پمپ ها بر اساس مکانیزم انتقال نیرو و نوع تراکم سیال تقسیم بندی می شوند.
انواع دوزینگ پمپ ها:
-
دوزینگ پمپ سلونوئیدی:
این دوزینگ پمپ ها بر اساس نیروی الکترو مغناطیس یک سلونوئید عمل می کنند. سلونوئید شامل سیم های پیچیده شده به دور یک هسته رسانا می باشند و با اتصال آن به نیروی التریکی، میدان مغناطیسی پدید می آید. مکانیزم عملکرد دوزینگ پمپ های سلونوئیدی بدین صورت است که با وصل جریان الکتریکی، میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط سلونوئید شفت متصل به دیافراگم و پیستون ها را به حرکت در می آورد و هنگامیکه جریان الکترو مغناطیس قطع می شود شفت بوسیله یک فنر به عقب رانده می شود. این قطع و وصل جریان الکترومغناطیسی باعث حرکت رو به جلو و عقب دیافراگم گردیده و سیال به طرف بیرون رانده می شود. از این دوزینگ معمولا برای فشار و دبی کم استفاده میشود. از مزایای این مدل می توان به انتخاب جنس و متریال هد پمپ یا محفظه پمپ بر اساس نیاز مصرف کننده اشاره کرد.
-
دورینگ پمپ های پریستالتیک:
دوزینگ پمپ های پریستالتیک متشکل از روتوری است که از یک طرف به موتور و از طرف دیگر به یک یا چند غلطک متصل می باشد هنگامیکه موتور برق دار می شود روتور شروع به حرکت کرده در نتیجه غلطک ها به حرکت در می آیند. عبور سیال در این دوزینگ پمپ ها از طریق یک شیلنگ انجام می شود زمانیکه غلطک ها شروع شروع به حرکت میکند باتوجه به شکل زیر در هر لحظه با قسمتی از شیلنگ در ارتباط هستند و آنرا منقبض می کنند این حرکت باعث می گردد که سیال بصورت کرمی شکل یا خروج خمیر دندان از تیوپ انجام پذیرد. با یک دور کامل زدن غلطک ها سیال بطور کامل از پمپ خارج شده و فشار در شیلنگ افت کرده و آماده مکش مجدد سیال می باشد. برای حرکت بهتر شیلنگ بصورت نیم دایره در این دوزینگ پمپ قرار می گیرد. از مزیت استفاده از این مدل، عبور سیال فقط از درون شیلنگ است و با بقیه قسمت های پمپ ارتباطی ندارد که این اتفاق باعث می شود آلودگی کمتری در سیالات رخ دهد که در صنایع غذایی و دارویی از نکات حائز اهمیت است.
-
دوزینگ پمپ های دیافراگمی:
در دوزینگ پمپ های دیافراگمی، یک دیافراگم متصل به پیستون بوده و با حرکت رفت و برگشتی پیستون، دیافراگم باعث مکش و تخلیه سیال می گردد. هنگامیکه موتور راه اندازی می شود، پیستون به سمت عقب کشیده شده در نتیجه دیافراگم متصل به آن هم عقب کشیده می شود و به این دلیل فضای درون محفظه پمپ افزایش یافته و فشار افت می کند در این لحظه افت فشار باعث مکش سیال به درون محغظه می گردد سپس با حرکت پیستون به سمت جلو، دیافراگم هم به جلو برگشته و سیال به درون محفظه پمپ فشار وارد کرده در نتیجه سیال با فشار از خروجی به بیرون رانده می شو.د. در طراحی دوزینگ پمپ دیافراگمی احتمال نشتی وجود ندارد زیرا سیال پمپاژ شونده با سایر قطعات پمپ تماس ندارد.
-
دوزینگ پمپ های پیستونی:
عملکرد دوزینگ پمپ های پیستونی بوسیله رفت و برگشت یک پیستون انجا می گیرد. هنگامیکه موتور برقدار می شود باعث حرکت پیستون به سمت عقب گردیده به همین علت دریچه یا درگاه ورودی باز شده و سیال به درون محفظه پمپ کشیده می شود و زمانیکه پیستون به سمت جلو حرکت می کند به سیال فشار وارد شده و درگاه یا دریچه خروجی باز گردیده و سیال با فشار به سمت بیرون رانده می شود. در این دوزینگ پمپ ها با یک میکرومتر یا وسیله ای شبیه به آن می توان سرعت و طول کورس را تغییر داد که با این عمل در واقع می توانیم دبی پمپ را تنظیم کنیم. در پمپ های پیستونی دیافراگم حذف شده و استهلاک کمتر و دوام بیشتری را نسبت به مدل های دیافرکمی دارا می باشند.
برای مشاهده دوزینگ پمپ ها به صفحه محصولات پارسه پمپ مراجعه نمایید.